Een slechthorende en zijn/haar gesprekspartners begrijpen elkaars problemen niet altijd. Een slechthorende moet ingespannen luisteren om een gesprek te kunnen volgen. In de ene situatie zal een gesprek prima gevolgd kunnen worden, terwijl dit in een andere situatie niet lukt. Vaak weten zowel de slechthorende als de gesprekspartner(s) niet precies aan te geven hoe dit komt. Wel krijgen veel slechthorenden snel het verwijt dat ze niet goed geluisterd hebben op momenten dat de communicatie misgaat. Of krijgen ze te horen dat ze nu toch normaal moeten kunnen horen nu ze een hoortoestel of CI dragen. Slechthorenden hebben veel baat bij deze apparaten, maar helaas worden ze er niet goedhorend door. 

De slechthorende kan geïrriteerd raken door het feit dat de gesprekspartner weer geen rekening houdt met zijn/haar gehoorverlies. Bijvoorbeeld weer vergeten is om eerst aandacht van hem/haar te vragen alvorens met een gesprek te beginnen. Dit terwijl hij/zij al zo vaak heeft aangegeven wat er nodig is om een gesprek te kunnen volgen.

Gehoorverlies gaat vaak gepaard met (ernstige) vermoeidheid. Communiceren met een verminderd gehoor kost namelijk heel veel energie. Het volgen van een gesprek is te vergelijken met topsport. Vooral als de gesprekken plaatsvinden tussen meerdere personen of in een rumoerige omgeving. De slechthorende moet zich erg inspannen om het gesprek te kunnen blijven volgen. Slechthorenden hebben behoefte aan een ‘hoor’-pauze. Dat wil zeggen een moment waarop even niet geluisterd hoeft te worden, zodat het hersendeel waarin het gehoorde verwerkt wordt, rust krijgt. Als slechthorenden niet op tijd of onvoldoende pauze kunnen nemen tussen (intensieve) gesprekssituaties, kan hun vermoeidheid leiden tot een burn-out.

Communiceren met een slechthorende persoon is ook vermoeiend. De gesprekspartner moet zich voortdurend bewust zijn van alle ‘regels’ die hij/zij moet hanteren om een gesprek voor een slechthorende gemakkelijker te maken. Zoals langzaam en duidelijk spreken, regelmatig herhalen van wat is gezegd en dergelijke. Spontaan wat vertellen is vaak niet meer mogelijk.

Een slechthorende kan zich tijdens een gesprek voortdurend onzeker voelen. Bang zijn om de ander niet goed te verstaan. Bang zijn om een vreemde of een verkeerde reactie te geven. Sommige slechthorenden vermijden daarom gesprekken. Anderen trekken zich snel terug uit gesprekssituaties.

Ten gevolge van gehoorverlies kunnen er misverstanden ontstaan. Dit gebeurt wanneer de slechthorende een gesprek niet goed verstaan heeft, zonder dat hij/zij zich daar bewust van is. Hij/zij denkt alles goed te hebben verstaan en vraagt daarom niet om herhaling of bevestiging. Het kan dan gebeuren dat de slechthorende iets heel anders uitvoert dan waarom gevraagd is. Dit kan dan weer tot irritatie leiden bij de gesprekspartner(s). 

Gehoorverlies kan leiden tot vereenzaming en/of een sociaal isolement.

Veel mensen richten zich in een groepssituatie meer of volledig tot een horende gesprekspartner. Dit vraagt minder inspanning van de spreker. Het gesprek verloopt natuurlijker en daardoor gemakkelijker. Dit gebeurt vaak onbewust. Hierdoor bestaat de kans dat een slechthorende zich in een groep buitengesloten voelt. Zich eenzaam, verdrietig voelt en zich terugtrekt.

Een slechthorende begint in dergelijke situaties vaak zelf ook geen gesprek, omdat er te veel rumoer is om te kunnen verstaan wat er gezegd wordt.

Een slechthorende kan er door dit alles voor ‘kiezen’ om niet meer deel te nemen aan dergelijke groepssituaties. Hierdoor belanden ze in een sociaal isolement.

In een gezin kan een slechthorende zich eenzaam gaan voelen. Situaties zoals hieronder komen namelijk vaak voor.

De horende partner en de (klein)kinderen praten meer met elkaar. Een gesprek verloopt vlotter en kost minder energie. Er wordt druk met elkaar gesproken. Over en weer worden opmerkingen gemaakt, gelachen om wat er wordt gezegd. Op de achtergrond is er soms muziek of zijn er spelende (klein)kinderen. Gezellig, maar niet voor een slechthorende.

Zij kunnen in dergelijke situaties namelijk niet meepraten. Ze kunnen niet goed verstaan wat er wordt gezegd. Kunnen daardoor een gesprek niet volgen en er niet aan deelnemen. Veel slechthorenden willen de anderen niet belasten door te vragen rekening met hen te houden. Bijvoorbeeld door de ander te vragen eerst naar hem/haar toe te komen, naast ze te komen zitten voordat men iets vertelt, of iets nogmaals te herhalen zodat zij het ook kunnen volgen. Ze hebben deze hulp van anderen echter nodig om bij het gesprek betrokken te blijven.

Velen ‘kiezen’ er echter voor dit niet aan anderen te vragen en het gesprek aan zich voorbij te laten gaan. Dit heeft als gevolg dat ze zich eenzaam gaan voelen binnen het gezin. Anderen hebben dit vaak niet in de gaten. Het gaat onbewust.

Een slechthorende kan zich in sommige situaties afhankelijk gaan voelen van een horende partner. Zij hebben de horende partner nodig voor situaties waarin zij niet kunnen verstaan. De horende partner kan het als onaangenaam ervaren dat er meer taken op zijn/haar schouders terecht gekomen zijn omdat hij/zij ook ‘het gehoor’ moet zijn voor de ander. Zowel de slechthorende als de partner kan hierdoor een andere rolverdeling ervaren binnen de relatie, het gezin, familie, sociale situaties en/of werk ten opzichte van voorheen. Dit kan leiden tot een ongelijkwaardige relatie.

Het gehoorverlies veroorzaakt vaak verdriet, gevoelens van rouw, zowel bij de slechthorende als de (gespreks)partner(s). Beiden hebben tijd nodig om het gehoorverlies een plekje te kunnen geven en met de nieuwe situatie om te kunnen gaan.

Niet zelden resulteert een gehoorverlies van een van beiden in relatieproblemen. Vaak ontstaat dit doordat men elkaars problemen niet begrijpt. Elkaar verwijten maakt. Er misverstanden ontstaan. Er nauwelijks meer met elkaar wordt gesproken.

Communicatie vraagt veel inspanning, zowel voor de slechthorende als voor de  partner van de slechthorende. Spontaan iets zeggen of vanop een afstand een opmerking maken, kan niet (meer). Men moet altijd rekening houden met het gehoorverlies.

Met andere woorden er is geen sprake meer van een spontane manier van communiceren. Dit kan ertoe leiden dat er gekozen wordt om minder te delen met elkaar. Minder vragen te stellen of minder te vertellen. Hierdoor ontstaan er steeds minder gespreksmomenten. Beiden kunnen deze momenten gaan missen en zich eenzaam gaan voelen binnen de relatie. 

Veel slechthorenden worden depressief ten gevolge van bovenstaande problemen veroorzaakt door hun gehoorverlies.